Szumy uszne zdarzają się każdemu, jednak co piąta osoba doświadcza ich stale. Dźwięki te to najczęściej gwizdanie, brzęczenie czy syczenie i – choć wydają się one bardzo realne – nie pochodzą ode z zewnętrznego źródła. Czym są zatem szumy uszne i jak je rozpoznać? Czy mogą być szkodliwe? Jak można je leczyć? Odpowiadamy!
Czym są szumy uszne?
Szumy uszne to dźwięki fantomowe, powstające w uchu wewnętrznym oraz mózgu. Dźwięki różnią się od siebie stopniem nasilenia, głośności, wysokości oraz brzmienia. Zjawisko to jest zagadką dla audiologów oraz otorynolaryngologów – wiadomo, że są one objawem, a nie konkretnym schorzeniem.
Dźwięki są słyszane w jednym uchu, a czasami jakby wewnątrz głowy. Mimo takiego wrażenia wcale nie pochodzą ze źródeł zewnętrznych. Można zaobserwować, że szumy pojawiają się w sposób przemijający, w fazach mniejszego bądź większego nasilenia lub występują stale.
Czy szumy uszne mogą być niebezpieczne?
Stopień dyskomfortu zależy więc od rodzaju szumów usznych, jakich doświadczamy. Wyróżnia się dwa rodzaje szumów usznych:
- skompensowane – nie powodują większego dyskomfortu, w niektórych przypadkach można wyeliminować dźwięki ze swojej świadomości na stałe,
- nieskompensowane – powodują duży dyskomfort, ponieważ są one stale obecne. Mogą one być nie tylko uciążliwe; prowadzą do zaburzeń snu, stresu, depresji, izolacji społecznej. Można odczuwać również bóle głowy, uszu, napięcia mięśni czy zawroty głowy.
Ze względu na długość trwania szumów usznych, mamy do czynienia z trzema formami szumów:
- ostre szumy uszne – trwają poniżej trzech miesięcy i mogą ustąpić samoistnie, a w razie potrzeby wdraża się leczenie farmakologiczne,
- podostre szumy uszne – pojawiają się w okresie od trzech do dwunastu miesięcy. Zaleca się leczenie farmakologiczne bądź ćwiczenia relaksacyjne,
- przewlekłe szumy uszne – utrzymują się powyżej dwunastu miesięcy i w rzadkich przypadkach ustępują bez wprowadzenia leczenia farmakologicznego bądź terapeutycznego.
Miejsca, w których można doszukiwać się możliwych przyczyn szumów
Do przyczyn szumu w uchu wewnętrznym może należeć uraz akustyczny, nagła głuchota bądź niedosłuch u osób starszych związany z wiekiem. Uszkodzenie komórek znajdujących się w ślimaku powoduje, że niektóre dźwięki są przekazywane do mózgu bardzo cicho lub wcale. Szumy w uszach odpowiadają częstotliwościom, których osoba z ubytkiem słuchu nie słyszy wcale, lub słyszy bardzo słabo.
W uchu środkowym przyczyną szumów usznych może być uszkodzona błona bębenkowa lub stan zapalny.
Szumy uszne może powodować zaburzona praca mózgu, takie jak zapalenie opon mózgowych czy guz mózgu. W takich przypadkach szumy nie znikają nawet po przecięciu nerwu słuchowego.
Czynniki powodujące szumy uszne
- Stres sprzyja powstawaniu szumów usznych – badania pokazują, że osoby zmagające się z długotrwały stresem, wynikającym z problemów rodzinnych lub przejścia przez traumę, są znacznie bardziej narażone na szumy uszne oraz nagłą głuchotę.
- Szumy uszne powstają w wyniku działań niepożądanych niektórych leków – do grupy należą leki przeciwbólowe, przeciwreumatyczne, leki na nadciśnienie czy antydepresanty.
- Osoby przebywające stale w hałasie, bez odpowiedniej ochrony słuchu są narażone na ryzyko szumów usznych. Zalicza się tutaj hałas w pracy, hałas komunikacyjny czy głośna muzyka.
- Część specjalistów twierdzi, że alkohol oraz nikotyna mogą powodować powstawanie szumów usznych.
Do kogo się zwrócić, jeśli dokuczają Ci szumy uszne?
Szumy w uszach zdarzają się niemal każdemu i znikają samoistnie. Jeśli jednak utrzymują się one dłużej niż 24 godziny, powinniśmy udać się do specjalisty. Tutaj liczy się czas – im wcześniej zareagujemy i podejmiemy się ich leczenia, tym większa szansa na wyleczenie dolegliwości. Po pomoc należy zgłosić się do audiologa lub laryngologa. Lekarz zbada stopień oraz rodzaj zaburzenia, dzięki czemu będzie mógł przygotować plan leczenia oraz odpowiednie metody terapeutyczne.
