Zastanawiałeś się kiedyś, jak to by było, gdybyś nie czuł smaku wytrawnego wina, kakao w mocno czekoladowym torcie, soczystego kurczaka czy dopiero co grillowanych warzyw? Czy świat nie byłby przez to mniej ciekawy? Czy taka wizja wydaje ci się być mimo wszystko trochę przykra, ale nierealna? A jednak czasem zdarza się, że człowiek nagle traci zmysł smaku i przestaje prawidłowo czuć kwaśność czy słodkość potraw, co prowadzi do braku satysfakcji z jedzenia.
Przypomnienie działania zmysłu smaku
Zanim opowiemy trochę o zaburzeniach smaku, to warto byłoby przypomnieć, jak funkcjonuje prawidłowy proces odbierania smaku.
Na ludzkim języku (oraz m.in. na krtani) znajdują się tysiące kubków smakowych, pozwalające odczuwać aż 5 smaków:
- Kwaśny,
- Gorzki,
- Słony,
- Słodki,
- Umami
To właśnie te małe elementy odpowiadają za rozpoznanie, który smak dominuje w przyjętym pokarmie, a ile jest w nim śladowych ilości innego. Im więcej receptorów zostanie pobudzonych, tym silniej odczuwany jest dany smak, a przez to powstaje impuls elektryczny o silniejszym natężeniu. Następnie jest on transportowany do mózgu. Warto zaznaczyć, że zmysł smaku współpracuje ze zmysłem węchu.
Popularne zaburzenia smaku
Ageuzja– niespodziewana utrata smaku
Dysgeuzja/parageuzja– zaburzenia smaku
Hipogeuzja– osłabienie odczuwania smaku
Hipergeuzja– zwiększenie intensywności odczuwania smaku
Przyczyn powyższych nieprawidłowości jest wiele, ale do najpopularniejszych należą choroby jamy ustnej, palenie papierosów, przyjmowanie niektórych leków itd. Coraz częstszą przyczyną utraty smaku jest również covid.
Badanie zaburzeń smaku
Przy badaniu tego typu dolegliwości należy najpierw przeprowadzić z chorym wywiad, a potem spojrzeć do wnętrza ich jamy ustnej i zobaczyć, w jakim ona jest stanie.
Współcześnie znane są już różne inne testy smaku. Jednym z prostszych jest test bibułowy. Diagnozowany pacjent dostaje do posmakowania 4 bibułki namoczone różnymi cieczami w podstawowych smakach oraz jeden papierek bez smaku. Jeśli prawidłowo rozpozna wszystkie zaprezentowane smaki i jedną pustą kartkę, to jest uznawany za zdrowego.
Innym testem umożliwiającym kontrolowanie funkcji smaku jest elektrogustometria. Takie badanie przeprowadza się z pomocą prądu – impulsy o niskim (ale różnym) natężeniu aplikowane są na receptory smaku na języku po to, aby zaobserwować jaki najsłabszy impuls jest w stanie je pobudzić. Nie stwarza jednak możliwości wyizolowania reakcji w zależności od smaku, a jedynie pozwala sprawdzić wrażliwość języka na impulsy smakowe ogółem.
Co zrobić, jak ktoś wraz ze smakiem traci również apetyt?
Jeśli nie interesuje cię już jedzenie, bo nie czujesz smaku tego, co spożywasz, a mimo wszystko wiesz, że potrzebujesz jedzenia do życia, to możesz kupić sobie płyny proteinowe. Mają one różne smaki i stanowią wygodne i zbilansowane wsparcie dla diety chorego człowieka.
Masz pogorszenie smaku? Idź do specjalisty!
Jeśli zauważyłeś u siebie pogorszenie czy nawet utratę smaku to nie czekaj – poszukaj pomocy u specjalisty i znajdź przyczynę problemu. Szkoda byłoby stracić smak na dobre, żegnając się z przyjemnością z jedzenia.
Zapraszamy do obejrzenia oferty: klinikazmysłów- badanie smaku i węchu!
